Της Στέλλας Πατρώνα*

Όσοι απορούν γιατί ο Μητσοτάκης προωθεί το γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, προφανώς αγνοούν ή συνειδητά δεν θέλουν να λάβουν υπ' όψη τους ότι υπάρχει ένας ακμάζων, αν και επονείδιστος, τομέας επιχειρηματικότητας στη χώρα μας, τα συμφέροντα του οποίου εξυπηρετεί φανερά εδώ και χρόνια η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Πρόκειται για τη “βιομηχανία” της παρένθετης μητρότητας, η οποία – σύμφωνα με δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών - αποτελεί την αιχμή του δόρατος του τομέα της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (Ι.Υ.Α) και η ανάπτυξή της οφείλεται στη “φιλελευθεροποίηση” της νομοθεσίας, αλλά και στην εξαχρείωση της πολιτικής ζωής της χώρας μας.

Η ανάπτυξη αυτού του τομέα επιχειρηματικότητας μπορεί να διακριθεί σε τρία στάδια:

 -  Στο πρώτο, που ξεκίνησε επί κυβέρνησης Σημίτη με τη ψήφιση του ν. 3089/2002, ο οποίος, σε αντίθεση με την απαγόρευση της παρένθετης μητρότητας σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και παρακάμπτοντας τις επικρίσεις ότι οδηγεί στην εμπορία βρεφών και στον υποβιβασμό των γυναικών σε αναπαραγωγικές μηχανές, επέτρεψε αυτήν την αμφιλεγόμενη μέθοδο ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής με την αιτιολογία ότι “εφόσον μια πλήρης νομοθετική απαγόρευση δεν μπορεί να επιβληθεί απόλυτα στην πράξη” το καλύτερο μέτρο είναι να ρυθμιστείⁱ.

-  Στο δεύτερο, που ξεκίνησε επί κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου με τον ν. 4272/2014, ο οποίος επέτρεψε την παρένθετη μητρότητα και σε ζευγάρια που δεν κατοικούν στην Ελλάδα. Η ρύθμιση αυτή ήταν ορόσημο για την ανάπτυξη του “ιατρικού τουρισμού”, καθώς την ίδια εποχή ιδρύθηκε από τους μεγαλύτερους ιδωτικούς παρόχους υγείας της χώρας σε συνεργασία με επιχειρήσεις διαφόρων κλάδων (αεροπορικές, ασφαλιστικές, τουριστικά γραφεία, ξενοδοχεία, διαφημιστικές, συμβούλους επιχειρήσεων και εταιρείες πιστοποιήσεων) το cluster επιχειρηματικότητας “Συμβούλιο Ελληνικού Ιατρικού Τουρισμού – ΕΛΙΤΟΥΡ”ⁱⁱ με πρώτο πρόεδρο τον γυναικολόγο – μαιευτήρα και πρόεδρο του Ομίλου ΙΑΣΩ , Γεώργιο Σταματίου, τον οποίο από τον Φεβρουάριο του 2018 διαδέχθηκε ο Γεώργιος Πατούλης.

- Στο τρίτο, που ξεκίνησε επί κυβέρνησης Μητσοτάκη με τον νόμο 4958/2022, ο οποίος προκειμένου να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τον ιατρικό τουρισμό - σε αντίθεση με τα ισχύοντα στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες που αποκλείουν από τις θεραπείες Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής γυναίκες ηλικίας μεγαλύτερης των 45 ετών - αύξησε το όριο ηλικίας στα 54 έτη. Ωστόσο η μεγαλύτερη καινοτομία του νόμου αυτού είναι ότι ουσιαστικά κατάργησε τον επικουρικό ρόλο της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής σε σχέση με τη φυσική, προσθέτοντας ως λόγο τεχνητής γονιμοποίησης τη διατήρηση της γονιμότητας, δηλαδή την εφαρμογή της και σε πρόσωπα για τα οποία δεν υφίσταται ιατρική αναγκαιότητα.

Ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών - εφόσον ψηφιστεί - θα αποτελέσει το ορόσημο για το τέταρτο στάδιο ανάπτυξης αυτής της “βιομηχανίας” ανοίγοντας το δρόμο στο φιλόδοξο σχεδίο της κυβέρνησης Μητσοτάκη να κατακτήσει η Ελλάδα κυρίαρχη θέση στην παγκόσμια αγορά του “τουρισμού γονιμότητας”, μιας αγοράς που κατά την εκτίμηση του Forbesⁱⁱⁱ είχε τζίρο 400 εκατομμύρια δολάρια το 2021 και η ανάπτυξή της προβλέπεται με ρυθμό 30% μέχρι το 2030.

Ενδεικτικές για τις προθέσεις της κυβέρνησης είναι οι δηλώσεις της υφυπουργού Τουρισμού, Έλενας Ράπτη ( που καθόλου τυχαία ήταν η εισηγήτρια των μεταρρυθμίσεων του νόμου 4958/2022) στη διεθνή ημερίδα για τον ιατρικό τουρισμό^iv, η οποία διεξήχθη στο Ηράκλειο Κρήτης στις 15 Ιουλίου 2023 και διοργανώθηκε από το Ελληνικό Συμβούλιο Τουρισμού Υγείας ΕΛΙΤΟΥΡ σε συνεργασία με το Παγκόσμιο Ιπποκράτειο Ινστιτούτο GDHI, τον Ιατρικό Σύλλογο του Ηρακλείου, τον Δήμο Ηρακλείου και την Περιφέρεια Κρήτης.

«Η ελληνική Πολιτεία και το Υπουργείο Υγείας, με τη νομοθετική παρέμβασή μας (2022), έχουμε διαμορφώσει το πλέον ανταγωνιστικό πλαίσιο, που υπάρχει αυτή τη στιγμή σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αν όχι παγκοσμίως. Με αύξηση ορίου ηλικίας στα 54 έτη, δυνατότητα κρυοσυντήρησης για ιατρικούς και κοινωνικούς λόγους, τη δυνατότητα λήψης υπηρεσιών IVF και από HIV άτομα (εντοπίζεται σημαντικό κενό σε παγκόσμιο επίπεδο) και μια σειρά πράξεων που αφορούν στην επέκταση της παρένθετης μητρότητας.

Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν αναπτυχθεί σύγχρονες, πιστοποιημένες ιατρικές μονάδες, στελεχωμένες με επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης, τα ποσοστά επιτυχίας των οποίων, καθιστούν το ταξίδι στην Ελλάδα στοχευμένη μετακίνηση για τη λήψη των υπηρεσιών ΙVF, κάτι που μας επιτρέπει να συζητούμε για τον τουρισμό υγείας, με οργανωμένες ροές και όχι για την τυχαία αντιμετώπιση της έκτακτης ιατρικής ανάγκης».

Το κυβερνητικό αυτό σχέδιο επιβεβαιώνεται και από πολλές άλλες τοποθετήσεις κυβερνητικών στελεχών και παραγόντων. Παράδειγμα πρώτο, ο χαιρετισμός του υφυπουργού Υγείας, Μάριου Θεμιστοκλέους, στο διεθνές συνέδριο για τον Τουρισμό Υγείας που διοργανώθηκε από το ΕΛΙΤΟΥΡ, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών τον Δεκέμβριο 2023^v, στον οποίο τόνισε ότι η Ελλάδα δύναται να αποτελέσει “πόλο έλξης” τουριστών για την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών υγείας στον τομέα της Υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Παράδειγμα 2ο, η τοποθέτηση του μέχρι πρότινος προέδρου της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (Ε.Α.Ι.Υ.Α), Νίκου Βραχνή ( παύθηκε από τα καθήκοντά του λόγω της εμπλοκής του στο σκάνδαλο εμπορίας βρεφών και εκμετάλλευσης γυναικών στα Χανιά^vi), ο οποίος στην διεθνή ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης τον Ιούλιο του 2023 έθεσε ξεκάθαρα το στόχο του εν λόγω σχεδίου λέγοντας κατά λέξη τα εξής:

«Τουλάχιστον 5.000 άτομα κάθε χρόνο έρχονται στην Ελλάδα για υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, αριθμός που μπορεί στο πλαίσιο του ιατρικού τουρισμού να διπλασιαστεί ή και να τριπλασιαστεί τα αμέσως επόμενα χρόνια».

Τέλος, επιβάλλεται να αναφερθεί ότι σημαντικό ρόλο στην επικοινώνηση αυτού του σχεδιου , αλλά και στην άντληση κοινωνικής συναίνεσης για την υλοποίησή του, έχει ο κ. Πατούλης, ο οποίος υπό την τριπλή ιδιότητά του ως πρόεδρου του ΕΛΙΤΟΥΡ, προέδρου του ΙΣΑ και περιφερειάρχη Αττικής, όλο το προηγούμενο έτος “εργάσθηκε” σκληρά για να διαφημίσει τις μεγάλες δυνατότητες και τις επενδυτικές ευκαιρίες που δημιουργεί, τονίζοντας πάντοτε ότι “η νομοθετική πρόοδος της χώρας μας αποτελεί το συγκριτικό πλεονέκτημα για την προσέλκυση νέων γονέων”.

Και η πικρή αλήθεια είναι ότι έχει δίκιο. Στην Ελλάδα το νομοθετικό πλαίσιο για την Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή επιτρέπει ό,τι απαγορεύεται στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες με ορατή συνέπεια η χώρα να έχει ήδη μετατραπεί σε κέντρο εμπορίας βρεφών και εκμετάλλευσης γυναικών (πρόσφατο σκάνδαλο με το κέντρο γονιμότητας στα Χανιά). Με άλλα λόγια σε αυτό το νομοθετικό πλαίσιο ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών είναι το πρόσχημα για να δοθεί νέα ώθηση στη βορβορώδη “βιομηχανία” της παρένθετης μητρότητας και μάλιστα με προκάλυμμα τον σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και τη συναίνεση των “προοδευτικών” ανθρώπων....

* Η Στέλλα Πατρώνα είναι δικηγόρος, μέλος του "Δικτύου Ενεργών Καταναλωτών -Δ.Ε.ΚΑ" και της Πρωτοβουλίας "Δρόμος Ανοιχτός"