Ελλιπής κάθε συνδικαλιστική πρόταση που δεν μεριμνά και για την κοινωνία ...
Του Αναστάσιου Κώνστα *
Σε λίγο καιρό θα γίνουν εκλογές για τους δικηγορικούς συλλόγους και βέβαια και για τον ΔΣΑ. Ομολογώ ότι δεν έχω διαβάσει ακόμα τι προτείνουν όσοι σκέφτονται να "κατέβουν" στις εκλογές, είτε για το αξίωμα του προέδρου, είτε ως συνδυασμοί.
Παρατηρώ, όμως, μία τάση να λύσουμε ή να νοικοκυρέψουμε στον βαθμό του εφικτού μόνο τα του οίκου μας, χωρίς να ακροαζόμαστε τον παλμό της κοινωνίας. Αυτό είναι κατά την άποψή μου εξόχως ανησυχητικό και μου θυμίζει την κλασική συμπεριφορά της στρουθοκαμήλου.
Σε έναν κλάδο, όπου το 70% των μελών του οφείλει τις ασφαλιστικές εισφορές, θεωρώ ότι δεν μπορείς να μιλάς για ... ασπιρίνες. Η ουσία είναι ότι η προσφυγή στη δικαιοσύνη έχει καταντήσει ακριβή για τον μέσο πολίτη ή επιχειρηματία, ενώ τα ανώτατα (κυρίως) δικαστήρια μοιάζουν να απέχουν από την οικτρή πραγματικότητα του Έλληνα.
Συγχρόνως είναι προφανές ότι ο δικηγορικός κλάδος δεν θα μπορέσει να επιβιώσει εν μέσω υπερφορολόγησης και αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών. Κυρίως, όμως, δεν θα μπορέσει να επιβιώσει εξαιτίας της έλλειψης ρευστότητας και διαθέσιμου εισοδήματος της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτών.
Θεωρώ πως είναι εύκολα αντιληπτό ότι όλη η πολιτική μνημονιακής εξόντωσης των πολιτών και των ελευθέρων επαγγελματιών αποσκοπεί ευθέως (τόσο σε επίπεδο δικηγορίας, όσο και σε επίπεδο ελευθέρων επαγγελματιών) στο κλείσιμο επιχειρήσεων, ώστε οι "πολλοί" ελεύθεροι επαγγελματίες και οι "πολλοί" αυταπασχολούμενοι δικηγόροι να πάψουν να εργάζονται αυτόνομα, να φτάσουν σε σημείο να μην μπορούν να επιβιώσουν και τελικά να αναγκαστούν να δουλεύουν για ένα κομμάτι ψωμί για τα λιγοστά μεγάλα δικηγορικά γραφεία ή για τις εμπορικές αλυσίδες (οι ελεύθεροι επαγγελματίες) που θα τους διαδεχθούν στην αγορά.
Η συγκεκριμένη προοπτική αποβαίνει φυσικά σε βάρος του μέσου πολίτη, ο οποίος θα αναγκαστεί πολύ σύντομα να πληρώνει ακόμα πιο ακριβά την παροχή δικηγορικών ή άλλων υπηρεσιών, όπως γίνεται πάντα, όποτε επικρατεί ολιγοπωλιακή συγκέντρωση της αγοράς. Συγχρόνως ο μέσος αυτοαπασχολούμενος δικηγόρος εξαθλιώνεται και μετατρέπεται σε είλωτα με πτυχίο κι εμπειρία...
Σε αυτή λοιπόν την προοπτική του κλάδου μου δεν βλέπω προτάσεις ουσιαστικές. Η κοινωνία περιμένει από τους νομικούς να κάνουν κάτι, για να συμβάλλουν στην επίλυση των προβλημάτων, όχι μόνο των δικών τους, αλλά όλης της κοινωνίας. Όραμα συνδικαλιστικό, όσο πλήρες ή καλό κι αν είναι, δεν έχει ουσία αν παραμένει αποκομμένο από την κοινωνία. Κανείς δεν μπορεί να ευτυχίσει ή να ευημερεί, όταν γύρω του η κοινωνία υποφέρει.
Δεδομένου δε του γεγονότος ότι η πατρίδα μας βρίσκεται υπό μία ιδιότυπη κατοχή με καταλυθέν το Σύνταγμα και εμφανή την οικονομική και κοινωνική εξαθλίωση της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού, πιστεύω ότι είναι ελλιπής κάθε συνδικαλιστική πρόταση που δεν μεριμνά και για την κοινωνία, αφού η όποια ευημερία του συγκεκριμένου κλάδου θα είναι νομοτελειακά εφήμερη, ακόμα κι αν τελικά επιτευχθεί.
Έτσι δεν αρκεί να προτείνονται μόνο η κατάργηση του ΦΠΑ στις δικηγορικές αμοιβές ή η μείωση των παραβόλων προσφυγής στα δικαστήρια. Οι νομικοί έχουμε υποχρέωση να προτείνουμε λύσεις για όλη την κοινωνία, να αναδείξουμε το νομικό παράδοξο της συνεχούς καταπάτησης του Συντάγματος και να καλέσουμε τους υπόλοιπους νομικούς, αυτούς που έχουν εξουσία να αποφασίζουν για την τήρηση ή μη του Συντάγματος να μην παραλείπουν να το σέβονται.
Οι απόφοιτοι της Νομικής Σχολής Αθηνών έχουμε ορκιστεί να βοηθούμε όσους χρειάζονται τη βοήθειά μας. Αν το φιλοσοφήσουμε, βοηθώντας αυτούς (δηλαδή την ίδια την κοινωνία), βοηθάμε και τους εαυτούς μας. Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς, αν όντως οι δικηγόροι είμαστε υποχρεωμένοι και ικανοί να προτείνουμε λ.χ. οικονομικές, θεσμικές ή πολιτικές λύσεις. Η πολυσχιδής ενασχόληση των μαχόμενων δικηγόρων τους φέρνει σε άμεση επαφή με την πλειοψηφία των προβλημάτων της κοινωνίας. Ως εκ τούτου έχουμε τη δυνατότητα να αντιλαμβανόμαστε γρήγορα τι φταίει και πώς μπορεί να διορθωθεί. Παρότι λοιπόν δεν είναι αυτή η κύρια ενασχόλησή μας, έχουμε χρέος να παρέμβουμε με προτάσεις που δεν αφορούν μόνο τα του οίκου μας, αλλά ολόκληρη την κοινωνία.
Τέτοιες προτάσεις δεν έχω δει μέχρι σήμερα. Η περιχαράκωση στα αμιγώς συνδικαλιστικά θέματα είναι ένδειξη ακούσιας υποταγής στη λογική του ατομικισμού, παρότι οι νομικοί γνωρίζουμε πολύ καλά ότι οι συλλογικές διεκδικήσεις είναι ευκολότερο να ικανοποιηθούν. Η έννοια της συλλογικότητας αναφέρεται προφανώς στην αλληλεπίδραση με την υπόλοιπη κοινωνία, από την ευημερία της οποίας εξαρτόμαστε και την οποία αντιστοίχως θα επηρεάσει αρνητικά η βαθμιαία εξάλειψή μας ως κλάδου.
Νομίζω ότι έχει έρθει η ώρα να αρχίσουμε να δρούμε όχι μόνο ως δικηγόροι, αλλά ως μέλη αυτής της κοινωνίας, τα οποία μάλιστα έχουν το θλιβερό προνόμιο να βιώνουν και πάντως σίγουρα να αντιλαμβάνονται (έστω και ως πληρεξούσιοι των εντολέων τους) τα προβλήματά τους.
Η λογική "ανακαινίζω το διαμέρισμά μου", όταν η πολυκατοικία που βρίσκεται αυτό γέρνει σαν τον πύργο της Πίζας είναι ανεδαφική. Ελπίζω να φανούμε ως κλάδος αντάξιοι των περιστάσεων...
* Αναστάσιος Κώνστας
Δικηγόρος Αθηνών παρ’ Αρείω Πάγω
ΜΔΕ Εμπορικού Δικαίου
Related items
- Καταγγελία τώρα της κυβέρνησης Μητσοτάκη για τον εξευτελισμό των δικηγόρων
- Από την εχθρότητα των Συλλόγων στην αδυναμία των Ενώσεων: Τι χρειαζόμαστε
- Παρέμβαση του Προέδρου της CCBE, Antonin Mokry : Κάτω τα χέρια από τους Έλληνες Δικηγόρους.
- Έχουμε εκλογές ; Ας κάνουμε λοιπόν το καθήκον μας!
- Οι «θεσμοί» είναι φίλοι μας (και τα χαράτσια τους ευπρόσδεκτα)!